Secondary Gain
Secondary Gain betekent dat iemand een verborgen reden heeft om vast te houden aan bijvoorbeeld gedrag of een gewoonte. Dit wordt op onbewust niveau in stand gehouden.
Mensen met Secondary Gain zijn gemotiveerd om door te gaan met hun negatieve gedrag omdat er een bepaald voordeel voor hun is. Een voordeel om het gedrag te laten zien en in stand te houden. Het voor voordeel is vaak indirect en vaak is de betreffende persoon zich niet eens bewust van het voordeel.
Pas als je bewust bent van Secondary Gain, en herkent wat het is, pas dan ben je in staat om een alternatief te vinden om de behoefte te vullen.
Een gewoonte die gezonder, beter is en vrij is van negatieve patronen.
Ieder gedrag is ontstaan uit de gedachte dat het ons helpt of dat het ons iets positiefs oplevert.
Stress is hier een mooi voorbeeld van. Wat kan het voordeel van stress zijn, of het excuus.
Als eerst is het belangrijk dat we toegeven dat we onszelf wat aandoen met het gedrag, dat we zelf verantwoordelijk zijn voor het veranderproces. Wat we daarvoor moeten doen is ander gedrag aanleren. Kennis vergaren over de verandering, oefenen en stoppen met anderen de schuld te geven.
Maar als we dat niet doen dan kunnen we ons tenminste ziek melden, thuis blijven, hoeven we niet te werken, kunnen we blijven roken, blijven eten.
We kunnen op deze manier ook heel veel aandacht van onze omgeving krijgen, heel veel begrip. Dat levert ook reactie op ... vaak een reactie van "ik word gezien", "ik word gehoord".
Vaak is het niet duidelijk wat het voordeel is van het in stand houden van het gedrag.
Het is een gedrag geworden "wat nu eenmaal bij die persoon hoort", "de aard van het beestje". Het gedrag is opgeslagen in het oude brein. Het oude brein is ons primaire brein en zorgt voor overleving.
Dit brein heeft de beslissing gemaakt om op een bepaald moment in het leven over te gaan op overlevingsgedrag. Hij kijkt naar iemand die hetzelfde gedrag vertoont en zegt: "Ik doe wat hij/zij doet want dan zal ik het redden, dan zal ik overleven". Daarom zie je vaak repeterende gedragingen in families - het familiesysteem.
5% van wat we doen is bewust.
95% van wat we doen is onbewust.
Secondary Gain is een bescherming van het onbewuste brein. Het is een verhaal wat zo geloofwaardig is dat het wel echt moet zijn, ook al levert het verhaal veel negativiteit en disfunctioneren op.
Het onbewuste brein kan het verhaal niet loslaten, ook al maakt het ons (en vaak ook onze omgeving) gek. Ook al is het ongezond, slecht voor ons en voelen we onszelf ellendig.
Als voorbeeld je wilt graag gewicht verliezen maar onbewust zie je jouw overgewicht als bescherming van jezelf. Het overgewicht wordt bijvoorbeeld gebruikt om niet zichtbaar te zijn, zodat we geen pijn ervaren. Maar ook dat is niet wat we willen. We willen geen pijn ervaren maar wel gezien worden, dus ontwikkelen we een aantal ziektebeelden om op die manier aandacht en begrip te krijgen. Zie je hoe tegenstrijdig het kan zijn als je dit vanuit je bewuste brein redeneert.
Secondary Gain beschermt tegen pijn, verdriet en ongemakken.
Andere voorbeelden van Secondary Gain:
1 - Iemand is seksueel misbruikt en gebruikt overgewicht als bescherming, om niet te hoeven daten en zo intimiteit te voorkomen.
2 - Iemand die plezier beleeft in de mislukkingen van een ander kan zich superieur blijven voelen, en geeft hem/haar de ruimte om niet te hard te hoeven werken.
3 - Iemand die niet duidelijk aangeeft wat hij/zij kan zo in de slachtoffer rol stappen. Niemand houdt rekening met mij, hoe zielig ben ik, en deze persoon krijgt daardoor toch de aandacht die ze willen ontvangen.
4 - Iemand die zichzelf beloont met eten, snoep of shoppen om het stressniveau te verlagen zorgt er op die manier voor dat het gevoel van pijn, verdriet en ongelukkig zijn niet wordt gevoeld.
5 - Iemand stopt niet met roken om dat deze persoon gelooft dat het roken hem/haar helpt om het stress niveau te verlagen.
Weet dat er onder ieder gedrag een trigger zit die dit bedrag aanstuurt.
Herken jij jouw triggers, en jouw Secondary Gain?
Pauline Trum
